Yoga tijdens je menstruatie (deel 1)

Een onderwerp dat regelmatig naar boven komt in yoga-land en waar de meningen over verdeeld zijn is het beoefenen van yoga tijdens je menstruatie. Volgens de Ashtanga-traditie kun je het beste drie dagen rust nemen van je asana oefeningen, volgens andere tradities kun je gewoon doorgaan, weer anderen raden aan om alleen een aantal specifieke houdingen te doen. In plaats van een vast standpunt in te nemen, zijn wij van mening dat het belangrijk is om naar de persoon te blijven kijken. Iedere vrouw beleeft haar menstruatieperiode anders. Sommige hebben helemaal geen klachten, weinig energie of een ander gevoel dan de rest van de maand, terwijl anderen extreme pijn, stemmingswisseling, vermoeidheid of een opgeblazen gevoel ervaren. Soms zo erg dat ze het liefst een paar dagen in bed zouden willen blijven liggen. Omdat geen vrouw hetzelfde is zijn er geen vaste regels ten opzichte van wat te oefenen tijdens je menstruatie, maar er zijn wel wat algemene richtlijnen die kunnen helpen.


Menstruatie is een periode van verhoogd bewustzijn en gevoeligheid. Vaak worden de problemen die de hele maand al spelen realistischer en of lijken ze je ineens sterker te raken. Menstruatie is het moment om te verkennen en je blik naar binnen te richten. Het is een tijd om lichaam en geest te voeden en te herstellen. De manier waarop we met onze menstruatie omgaan verschilt van vrouw tot vrouw en is cultuurafhankelijk.
Menstrueren kan geassocieerd worden met onreinheid, schuldgevoel of andere negatieve emoties. In andere culturen staat het voor een periode van hoog gevoeligheid en worden er buitengewone krachten toegeschreven aan een menstruerende vrouw.



In sommige culturen is het hele gezin op de hoogte van de cyclus, zijn er bepaalde gebruiken om wel of juist niet te doen in deze periode, of wordt er een speciale ceremonie gehouden als een meisje voor de eerste keer menstrueert. Hier in het westen wordt over het algemeen weinig rekening gehouden met de maandelijkse cyclus van de vrouw, er wordt weinig over gesproken en het devies is 'gewoon' door te gaan met wat je altijd doet. Dat terwijl we nu veel vaker (400-500 keer in je leven) ongesteld zijn dan vroeger, toen het gebruikelijk was om vaker zwanger te zijn dan nu.
Voor sommige vrouwen is het gewoon geworden om hun menstruatie zo veel mogelijk te negeren, dit kunnen vrouwen zijn die zich graag willen bewijzen, vrouwen die carrièregericht zijn en niet onder willen doen voor hun (mannelijke) collega’s. Of het zijn vrouwen die in hun leven voornamelijk voor anderen zorgen en zichzelf op de laatste plaats zetten. Sterk zijn en het hebben van doorzettingsvermogen zijn mooie eigenschappen, maar blijf je bewust van je lichaam en neem de tijd om er naar te luisteren. Daar voor hoef je niet thuis te blijven zitten niets doen, maar je lichaam te behandelen met zorg en respect. De eerste stap is je eigen lichaam te leren kennen en er naar te luisteren. Wat hierbij helpt is om meer inzicht te hebben in wat zich er nou eigenlijk afspeelt in je lichaam. Niet alleen de dagen waarop je menstrueert, maar de complete cyclus.

Elke maand (vanaf de puberteit tot de menopauze) bereidt het lichaam van een vrouw zich voor op een mogelijke zwangerschap. Om deze reden gaat er elke maand een eicel rijpen. Als het eitje onbevrucht blijft, wordt het afgevoerd langs de vagina. Dat gaat gepaard met bloedverlies: de menstruatie.
De menstruatiecyclus begint op de eerste dag van de menstruatie en eindigt op de dag voor de volgende menstruatie. Hoewel de gemiddelde cyclus 28 dagen duurt, is het ook normaal om een iets kortere of langere cyclus te hebben. De cyclus kan worden verdeeld in vier fasen, waarbij we hier voor het gemak uitgaan van een totaal van 28 dagen:






1.    Menstruele fase (Van dag 1 tot 5)
2.    Folliculaire fase (Van dag 1 tot 13)
3.    Ovulatiefase (Dag 14)
4.    Luteale fase (Vanaf dag 15-28)








Menstruele fase (dag 1-5)

De laag slijmvlies in je baarmoeder wordt afgebroken en afgevoerd via je vagina. Dit gaat gepaard met bloedverlies van 10 ml tot 80 ml. Je kunt last hebben van buikkrampen, die worden veroorzaakt door de samentrekking van je baarmoeder en je buikspieren om de afvalstoffen uit te drijven.



Folliculaire fase (Van dag 1 tot 13)

Deze fase begint ook op de eerste dag van de menstruatie, maar duurt tot de 13e dag van de cyclus. De ei-blaasjes oftewel follikels groeien en rijpen in de eierstokken. Het duurt 13 dagen voor dat de eicel volledig is gerijpt. De follikel is het geheel van de eicel en de omringende cellagen, die de eicel van voeding voorzien. Gemiddeld rijpen er 20 follikels, verdeeld over beide eierstokken. De groei van de follikels wordt in gang gezet doordat de hypofyse een hormoon afscheidt dat de eicellen in de eierstokken stimuleert om te groeien, het Follikel Stimulerend Hormoon ofwel FSH. De follikels maken het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen aan dat ervoor zorgt dat de baarmoeder zich gaat voorbereiden op de eventuele innesteling van de eicel. De baarmoeder bereidt zich voor door in de wand van de baarmoeder een extra stevige slijmlaag te vormen.
Wanneer de follikels groot genoeg zijn, wordt er minder van het FSH hormoon geproduceerd waardoor het merendeel van de follikels weer afsterft. Slechts één follikel blijft doorgroeien en wordt uiteindelijk zo groot als een kers. Ongeveer rond de 11de dag van de menstruatiecyclus geeft de overgebleven follikel extra veel oestrogeen af waardoor de hypofyse Luteïniserend Hormoon (LH) gaat produceren. De LH piek geeft je lichaam de laatste prikkel voor de eisprong.


Ovulatiefase (Dag 14)

De ovulatie (eisprong) is het moment waarop de follikel barst en de rijpe eicel vrijkomt. Deze eicel wordt onmiddellijk opgevangen door de fimbriae, een soort 'tentakels' aan het uiteinde van de eileider, dichtbij de eierstokken. Ritmische samentrekkingen van de baarmoeder en de eileiders zorgen voor een golfbeweging van vocht waarop de eicel verder de eileider binnendrijft. Het transport van de eicel vanuit de eierstok naar het middelste bredere deel van de eileider gebeurt in minder dan 7 uur.

Luteale fase (Vanaf dag 15-28)   

De lege follikel wordt geel lichaam (corpus luteum) genoemd en gaat grote hoeveelheden van het hormoon progesteron aanmaken. Progesteron zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies dik genoeg wordt zodat de eicel zich erin kan gaan nestelen. Ook zorgt progesteron ervoor dat er geen nieuwe follikels gaan rijpen en dat de lichaamstemperatuur van de vrouw bijna een halve graad stijgt.
Als een zaadcel niet binnen 24 uur de eicel bevrucht, valt de eicel uiteen. Het geel lichaam stopt enkele dagen later met de hormoonproductie, waardoor het baarmoederslijmvlies wordt afgebroken en een bloeding optreed. Hierdoor wordt de menstruele fase van de volgende cyclus begonnen. Als de eicel wel bevrucht is, wordt het zwangerschapshormoon (hCG) aangemaakt en begint de zwangerschap.


Nu je een idee hebt van de biologie van de menstruatie is het tijd om na te gaan hoe jouw persoonlijke cyclus in elkaar steekt en wat voor invloed deze op je gemoedstoestand heeft. Breng je cyclus in kaart en observeer jezelf. Ontdek wat wel en niet werkt voor jou en accepteer het ook daadwerkelijk als je lichaam aangeeft dat het rustiger aan wil doen. Waarbij rustig aan doen niet meteen betekent dat je de hele avond op de bank hoeft te hangen. Blijven bewegen kan de pijn verlichten en je nieuwe energie geven.
Het oefenen van ontspanningstechnieken zoals Yoga Nidra (diepe ontspanning in savasana, de lijkhouding) kan heel nuttig zijn in het loslaten van negativiteit en in plaats daarvan acceptatie en positiviteit van jezelf brengen. Ook simpele pranayama (ademoefeningen) kunnen helpen als zelfs de gedachte aan actief oefenen negatieve emoties bij je oproept. Als het je niet te veel inspanning vraagt kunnen yogaoefeningen prettig zijn om menstruatiepijnen of rugpijn te verlichten, om balans te brengen in je emoties zoals stemmingswisselingen, angsten, boosheid, depressiviteit of prikkelbaarheid en het op een zachte manier openen van het bekken om congestie (bloed ophoping) te vermideren. Menstruatie is een tijd om je yogaoefeningen aan te passen en om naar binnen te kijken en rust en stilte te vinden.


In deel 2 vertel ik meer over welke yogaoefeningen wel en minder geschikt zijn tijdens je menstruatie.


Bronnen
The Woman’s Yoga Book, Bobby Clennel
http://menstrupedia.com/articles/physiology/cycle-phases
http://womenshealth.gov/pregnancy/before-you-get-pregnant/trying-to-conceive.html 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten